1- Ödeme Günü: Ödeme gününe yazılan bir tarih o tarihte ödeme yapılacağına ilişkin yazılı beyandır.
2- Türk Lirası: Senette belirtilen tutar, yani senede konu olan borç/alacağın miktarını ifade eder. Kıymetli evrak hükmündeki poliçenin miktar tutarının sağ ve soluna ileride ekleme yapılmaması için #…….# şeklinde yapılmalıdır. Bu yöntem ile senette sonradan müdahaleyi, sağına ve soluna rakam ekleme çıkarmayı önlemek için bu gibi simgeler yazılır.
3- Kuruş: Borç/Alacak miktarının küsuratını ifade eder. Küsurat yoksa çizik atmak yeterlidir.
4- No: Birden fazla senet varsa senet numarası yazılır. Böylelikle hem alacaklı hem de borçlu hangi senet olduğunu, kaç tane daha senet kaldığını takip edebilir.
5- Senet özetleri: Senede ilişkin daha çok alacaklı tarafın işlerini kolaylaştıran bölümdür. Senetleri dosyalarken senet içeriğine bakmadan borçlu, vade, tutar gibi bilgilerle alacaklarını takip edebilir. Borçlu içinse doldurulduğunda gene tahrifata karşı önlem olarak doldurulabilir ama zorunlu değildir.
6- Senet muhteviyatı, dayanağı: Özellikle boş bırakılan bu kısma senedin hangi borca istinaden hazırlandığı varsa sözleşme (Kira, teminat, taksit) için yazıldığı buraya eklenebilir.
7- Vade: Üst tarafa yazılan ödeme gününü aynısı buraya yazılır. Genel teamüller 12.10.2011 ise üst tarafa alt tarafa da 15 Ekim 2011 şeklinde yazılır. Bunda maksat ay gün karışıklığının önüne geçmek ve senet muhteviyatını daha açık hale getirmektir.
8- Alacaklı: Senette alacaklı olan gerçek veya tüzel kişinin ismi, namı yazılır. Tüzel kişi ise firma resmi unvanı, gerçek kişi ise isim ve soy ismi yazılır.
9- Borç/Alacak Miktarı: Senede konu olan miktar ister Türk Lirası ister yabancı para cinsinden olsun rakamla değil yazıyla yazılır. Burada maksat tutarın yanlış algılanması, yazılmasının önüne geçip miktarı teyit etmektir. Üstte veya altta değişiklik, tahrifat yapılırsa eğer anlaşılmasına yardımcı olan unsurlardan biridir.
10- Borç/Alacak Miktarı: Küsurat varsa yazıyla yazılır.
11- Borcun sebebi: Burada borcun, alacağın neyden kaynaklandığı açıklanır. Daha açık bir ifade ile birine şu günde ödeme taahhüdü ile para verilip karşılığında bu senet hazırlanmışsa yani para borcuna istinaden hazırlanmışsa o kısma “nakden” ibaresi, Bir mal ve hizmet karşılığında ödeme yapılacaksa “malen” ibaresi yazılır. Burada maksat özellikle borç def-i, reddi veya itirazı durumlarında taraflara ispat şansı tanımaktır.
Mesela mal aldı iki ay sonrasına senet hazırlandı. Malın alınması, peşin ödemeler avanslar, faturası, irsaliyesi teslim tutanakları ve sözleşmesi anlaşmazlıklarda mahkemelere delil sunularak varsa haksızlık giderilebilmesi için taraflara ispat kuvveti verir.
12- Mahkeme: Senetten doğan anlaşmazlıklara hangi mahkemenin bakacağı yazılır.
13- Düzenlendiği tarih: Senedin düzenlendiği tarih yazılarak anlaşmanın ne zaman imza altına sokulduğu not edilerek yine olası bir anlaşmazlıklarda delil hükmü taşır. Ben borcumu ödedim diyen biri tediye, tahsilat makbuzunu veya banka dekontunu ve tarihini senetle karşılaştırarak hâkime ibraz edebilir.
14- Borçlu kişi: Ödemeyi taahhüt eden borçlunun bilgilerinin yer aldığı kısımdır. Burada şahıs gerçek kişi ise; Adı, soyadı, açık adresi ve T.C. kimlik numarası yazılmalıdır. Şahıs tüzel kişi ise firmanın unvanı ticaret sicil gazetesi, resmi faturası ve kaşesindeki gibi yazılmalıdır. Firmanın direk kaşesi de yeterlidir.
15- Kefil: Kıymetli evraka konu olan borca ilişkin kefil anlaşması varsa kefilin adı soyadı ve imzası atılır. Borçlu borcunu ödemez haciz yoluyla tahsili mümkün olmazsa alacaklı için mahkeme borcun tahsilini kefilde arar. Kefil ikinci borçlu hükmündedir.
Kefil bilgileri: Borca kefil olanın adı soyadı, adresi ve T.C. kimlik numarası yazılır. Senette kefillik mecburi değildir. Kefil bulunmadan senet hazırlanabilir.
16- Borçlunun imzası: Borçlu olan tarafın adı soyadı ve imzası yer alır. Sol tarafa borçlu kimse onun adı ve soyadı yazılmalı o kişi imzalamalıdır.
Tüzel kişilik arz eden firmalarda ise firma kaşesi ya da elle yazılmış firma bilgilerinin altına, üstüne fark etmez, kanuni imza atmaya yetkili temsilcisi imza atmalı attırılmalıdır. Bu önemlidir. Çünkü atmaya yetkili olmayan biri imzasını atarsa atan kişi borç karşısında yükümlü olacaktır.
TTK m.613: “…Muhatap veya keşidecinin imzaları müstesna olmak üzere poliçenin yüzüne konan her imza, aval şerhi sayılır…”
Senet Düzenlenirken Ayrıca Nerelere Dikkat Etmeliyiz?
- Senedi borçlu olan taraf kendi el yazısıyla düzenlemelidir.
- Senede imza atılmadan mutlaka iki taraf da okumalıdır.
- Senet imzalandıktan sonra borçlu olan mutlaka fotokopisini almalıdır.
- Eğer senede dair ayrıyeten hazırlanmış bir sözleşme varsa her nüshasından birer tane taraflarda bulunmalıdır.
- Senet ödendiğinde özellikle imza kısmı oradan yırtılıp atılmalı,
- Üzerine bedeli ödenmiş, tahsil edilmiştir kaydı düşülmeli,
- Mümkünse şu tarihli şu tutarlı senede ilişkin hazırlanan diye not düşülerek makbuz alınmalıdır,
- Ödense bile senet bir süre muhafaza edilmeli, ileride doğabilecek anlaşmazlık, sahte senet olaylarına karşı önlem alınmalıdır.
- Boş senede kesinlikle imza atılmamalıdır.